سامورای (Samurai) یک مفهوم و شاخه فرهنگی در تاریخ ژاپن است. سامورایها در دوران قرون وسطی و اوایل دورهٔ مدرن در ژاپن حضور فعال داشتند. آنها جزء طبقهٔ جنگجویان ژاپنی بودند و به عنوان نمادی از شجاعت، اخلاص و حمایت از قوانین و ارزشهای اخلاقی شناخته میشوند.
در طول دوران سامورایی، این جنگجوها به عنوان سربازان و محافظان امپراتوری و همچنین فرماندهان کوچکتر در خدمت طبقات بالاتر جامعه میبودند. آنها معمولاً با استفاده از شمشیرهای خاصی به نام “کاتانا” مبارزه میکردند و در تکنیکهای مبارزهٔ سامورایی تخصص داشتند.
ساموراییها همچنین کد اخلاقی خاصی را دنبال میکردند که به عنوان “بوشیدو” شناخته میشود. بوشیدو قوانین و اصولی است که ساموراییها بر اساس آنها زندگی میکردند و شامل ارزشهایی نظیر شجاعت، اخلاق، احترام، وفاداری و افزایش خودکنترل بود.
اصطلاح “سامورای” به طور گسترده در فرهنگ پاپ و اثرهای هنری به کار رفته است و از طریق فیلمها، رمانها و بازیهای ویدئویی، تصویر جنگجویان سامورایی را به جهانیان معرفی کرده است.

ساموراییها نسبت به دوستان و اربابان خود سوگند وفاداری ادا میکردند. آنان همچنین از نظام ویژهای به نام بوشیدو یا «طریقت جنگجو/رزمنده» پیروی میکردند. این نظام دارای انضباط شخصی، مهارت، شجاعت، اطاعت، احترام و ایثار بود. بسیاری از ساموراییها نیز از تعالیم ذن بودسیم استفاده میکردند.
ریشه نام سامورای
سامورای یک کلمه ژاپنی است و به سربازان نیروهای مسلح فئودال در دورهی ادو (۱۶۰۳-۱۸۶۸) در ژاپن اطلاق میشود. ریشهٔ کلمه سامورای به دو قسمت تقسیم میشود:
“ساما” که به معنای خدمت، تسلیمیت و فرمانبرداری است.
“رای” که به معنای سرشت و قوانین است.
بنابراین، سامورای به طور کلی به شخصی اطلاق میشود که با رعایت قوانین و فرمانهای فئودالی خدمت نظامی را بر عهده داشته باشد. سامورایها در ابتدا به عنوان نظامیان محافظ و حامیان فئودالی سرزمینها و کاستلها ظاهر شدند و بیشتر از همه از مهارت در استفاده از شمشیر و کاتانا شناخته میشوند. اما در طول زمان، آنها به یک کلاس اجتماعی و یک تشکل نظامی تبدیل شدند که دارای قوانین، اخلاقیات و کد رفتار منحصر به فرد بود.
سامورایها به عنوان نمادی از شجاعت، افتخار و وفاداری در فرهنگ ژاپنی شناخته میشوند. آنها در داستانها، افسانهها و فیلمها بارها به عنوان قهرمانان و دلاورانی با نیت نیک برجسته شدهاند.
اما جالب است بدانید از زمان امپراتوریس جینگو در سال ۲۰۰ میلادی، طبقهای از زنهای جنگجو به نام onna bugeisha شکل گرفتند. در این زمان متعاقب حمله کرهای چهاردهمین امپراتور ژاپن به نام امپراتور چوایی کشته شده شده بود. در سال ۱۸۸۱، تصویر او به عنوان نخستین زن روی سکههای ژاپنی نقش بست.
این زنان وابسته به خاندانهای اشرافی بودند و مهارت استفاده از سلاحهای مختلف را داشتند.
بشترین جلوه و شکوه این سامورائیهای زن در قرن ۱۲ و ۱۳ بود. اما چهره شناسختهشده و شاخص آنها در قرن ۱۹ میزیست و نوکانو تاککو نام داشت. هنگامی که در میدان جنگ از ناحیه سینه گلولهای خورد، در آستانه مرگ از خواهرش خواست که سر از تنش جدا کند و آن را دفن کند، مبادا که سپاه دشمن از سر او به عنوان نشان پیروزی بر ژاپنیها استفاده کند!
چهره مشهور دیگر سامورائیهای زن تومئو گوزن نام داشت که زن شمشیرزن زیبایی بود که هزار نظامی ژاپنی را تحت فرمان داشت.
