واقعیتی که درک شما از زمان را به هم می زند
زمان مفهومی جذاب است. ما برای ساختار بخشیدن به زندگی‌مان، اندازه‌گیری دستاوردهایمان و پیمایش روتین‌های روزانه‌مان به آن تکیه می‌کنیم. با این حال، درک ما از زمان همیشه آنطور که فکر می کنیم قابل اعتماد نیست. مواردی وجود دارد که زمان به نظر می رسد در حال گذر است، و مواردی وجود دارد که احساس می کند در حال ایستادن است. در این لحظات است که ما به شدت از سیالیت و ذهنیت زمان آگاه می شویم. در این مقاله، ۱۸ واقعیت شگفت‌انگیز را بررسی می‌کنیم که درک شما از زمان را به چالش می‌کشد و تغییر شکل می‌دهد.
نکات کلیدی:
ادراک زمان تحت تأثیر احساسات، روال‌ها و عوامل خارجی مانند فناوری قرار می‌گیرد و آن را بسیار ذهنی و از فردی به فرد دیگر متفاوت می‌کند.
تجربه ما از زمان ساده نیست. می‌تواند تحت تأثیر پیش‌بینی، موسیقی، خواب و حتی رسانه‌های اجتماعی قرار گیرد و درک سیال و پویا از زمان ایجاد کند.
زمانی که شما در حال تفریح هستید زمان به سرعت می گذرد، اما چرا؟
همه ما این ضرب المثل را شنیده‌ایم که «وقتی سرگرم می‌شوی زمان می‌گذرد» و معلوم است که حقیقت علمی در آن وجود دارد. وقتی درگیر فعالیت های لذت بخش هستیم، مغزمان دوپامین بیشتری آزاد می کند، یک انتقال دهنده عصبی مرتبط با لذت. این سیل دوپامین می تواند درک ما از زمان را تغییر دهد و به نظر برسد که ساعت ها در دقیقه ها گذشته است.
“اثر عجیب و غریب”
آیا تا به حال توجه کرده اید که وقتی منتظر چیزی هستید، به نظر می رسد زمان کند می شود؟ این پدیده که به عنوان «اثر عجیب و غریب» شناخته می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که ما روی رویداد یا محرکی تمرکز می‌کنیم که از تجربیات معمول ما متمایز است. مغز ما به این اتفاقات منحصربه‌فرد توجه بیشتری می‌کند و در نتیجه درک نادرستی از زمان ایجاد می‌کند.
درک زمان از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
آیا تا به حال در موقعیتی قرار گرفته اید که کسی به شما بگوید که یک رویداد برای همیشه احساس می شود، در حالی که برای شما به سرعت گذشت؟ درک ما از زمان ذهنی است و می تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. عواملی مانند سن، دامنه توجه و روانشناسی فردی نقش مهمی در چگونگی تجربه ما در گذر زمان دارند.
اثر زیگارنیک
تا به حال به این فکر کرده اید که چرا به نظر می رسد کارهای ناتمام فضای ذهنی بیشتری نسبت به کارهای انجام شده اشغال می کنند؟ اثر Zeigarnik توضیح می دهد که چگونه کارهای ناتمام یا قطع شده بیشتر از کارهای انجام شده افکار ما را به خود مشغول می کند. این اثر شناختی بر ادراک ما از زمان تأثیر می‌گذارد و به دلیل افکار طولانی درباره کار ناتمام، آن را طولانی‌تر می‌کند.
درک زمان تحت تأثیر احساسات است.
احساسات می توانند درک ما از زمان را مخدوش کنند. هنگامی که ما احساسات شدیدی مانند ترس یا هیجان را تجربه می کنیم، آمیگدال مغز ما فعال تر می شود. این حالت احساسی شدید می‌تواند منجر به این شود که زمان احساس کند با سرعت متفاوتی حرکت می‌کند، یا سرعتش کاهش یا افزایش می‌یابد.
“پارادوکس تعطیلات”
آیا توجه کرده اید که چگونه به نظر می رسد تعطیلات همیشه زمان به سرعت می گذرد این پدیده که به “پارادوکس تعطیلات” معروف است، به این دلیل رخ می دهد که مغز ما تجربیات جدید را با جزئیات ذخیره نمی کند. زمانی که در تعطیلات هستیم، اغلب درگیر فعالیت‌های جدید و هیجان‌انگیزی هستیم، و از آنجایی که مغز ما اطلاعات جدید را متفاوت پردازش می‌کند، خاطراتی که در این مدت شکل می‌گیرند جزئیات کمتری دارند. در نتیجه، زمانی که به تعطیلات فکر می کنیم، احساس می کنیم زمان گذشته است.
قدرت انتظار
انتظار برای یک رویداد می تواند باعث کند به نظر برسد زمان کند می شود. افزایش انتظار، چه برای یک موقعیت خاص یا یک سفر مورد انتظار، می تواند هر روزی را که می گذرد طولانی تر کند زیرا مشتاقانه منتظر رویداد مهم هستیم.
تاثیر روتین
مغز ما طوری تنظیم شده است که روال هایی را برای حفظ تلاش ذهنی ایجاد کند. زمانی که ما درگیر فعالیت‌های تکراری می‌شویم که از یک الگوی آشنا پیروی می‌کنند، مغز ما به حالت خلبان خودکار تغییر می‌کند و در نتیجه درک زمان کاهش می‌یابد. به همین دلیل است که به نظر می رسد زمان با افزایش سن سریعتر حرکت می کند . روال های روزمره ما تثبیت می شوند و نیاز به تفکر آگاهانه کمتری دارند.
درک زمان و سن
درک شما از زمان ممکن است با افزایش سن تغییر کند. تحقیقات نشان می‌دهد که با بالا رفتن سن، ساعت‌های درونی ما سریعتر می‌شوند و به نظر می‌رسد زمان سریعتر می‌گذرد. این می تواند به دلیل این واقعیت باشد که افراد مسن تجربیات و خاطرات بیشتری دارند که می تواند احساس شتاب زمان را ایجاد کند.
تاثیر تکنولوژی
در عصر دیجیتال امروزی، فناوری نقش مهمی در شکل دادن به درک ما از زمان ایفا می کند. اتصال مداوم و دسترسی به اطلاعات فوری می‌تواند باعث شود زمان سریعتر بگذرد، زیرا ما دائماً با محرک‌ها و حواس‌پرتی بمباران می‌شویم.
“اشتباه حالا یا هرگز”
ما اغلب زمان لازم برای تکمیل یک کار یا رسیدن به یک هدف خاص را دست کم می گیریم. این سوگیری شناختی، که به عنوان “غالطه حالا یا هرگز” شناخته می شود، می تواند ما را به تعویق انداختن یا به تاخیر انداختن کارهای مهم سوق دهد، زیرا به اشتباه معتقدیم که در آینده زمان بیشتری خواهیم داشت.
تاثیر موسیقی
موسیقی این قدرت را دارد که درک ما از زمان را تغییر دهد. موسیقی شاد و سریع می تواند باعث شود زمان احساس کند که دارد می گذرد، در حالی که موسیقی آرام تر و آرام تر می تواند باعث کند به نظر برسد. به همین دلیل است که ایجاد لیست پخش مناسب می تواند یک سفر طولانی را کوتاه تر کند.
خواب بر درک زمان تأثیر می گذارد.
کیفیت خواب شما می تواند بر درک شما از زمان تأثیر بگذارد. زمانی که ما دچار کمبود خواب هستیم، توانایی ما برای سنجش دقیق گذر زمان کاهش می‌یابد و این احساس را به وجود می‌آورد که زمان یا در حال طولانی شدن است یا خیلی سریع می‌گذرد.
به نظر می رسد با افزایش سن، زمان سریعتر می گذرد.
با افزایش سن، درک ما از زمان تغییر می کند. یک سال می تواند کوتاه تر از زمانی باشد که ما بچه بودیم. این می‌تواند به این دلیل باشد که با افزایش سن، هر سال بخش کوچک‌تری از زندگی کلی ما را نشان می‌دهد که منجر به شتاب گرفتن حس زمان می‌شود.
تاثیر چندوظیفه ای
وقتی درگیر چندوظیفه می شویم، توجه ما تقسیم می شود و مغز ما باید به سرعت بین وظایف مختلف جابه جا شود. این می تواند درک تحریف شده ای از زمان ایجاد کند و باعث شود احساس کند که با سرعت بیشتری در حال حرکت است.
تاثیر تازگی
تجربه‌های جدید و هیجان‌انگیز می‌توانند زمان را کندتر کنند زیرا مغز ما فعالانه درگیر پردازش و ذخیره اطلاعات است. به همین دلیل است که به نظر می رسد زمان در طول رویدادهای به یاد ماندنی طولانی می شود.
توهم زمان در شبکه های اجتماعی
ساعت‌ها صرف پیمایش در رسانه‌های اجتماعی می‌تواند درک نادرستی از زمان ایجاد کند. جریان مداوم محتوا می تواند باعث شود زمان احساس کند که سریعتر از آنچه تصور می کنیم در حال سپری شدن است .
نسبیت زمان
نظریه نسبیت انیشتین بیان می کند که زمان ثابت نیست و می تواند تحت تأثیر عواملی مانند گرانش و سرعت باشد. این مفهوم درک شهودی ما از زمان را به چالش می کشد و نشان می دهد که آن یک پدیده پیچیده و پویا است.
ئوری های مختلفی در تلاش برای توضیح علت گذر سریعتر زمان با بالا رفتن سن مطرح شده است. یکی از آنها تغییر تدریجی ساعت بیولوژیک بدن است. کاهش متابولیسم با بالا رفتن سن و با کاهش تعداد تنفس و ضربان قلب رخ می دهد.
تنظیم کننده های ساعت بیولوژیک کودکان از روند بسیار سریعتری برخوردار است. این بدین معنی است که کودکان در یک بازه زمانی مشخص، تعیین کننده های بیولوژیکی (ضربان قلب، تنفس) بیشتری را تجربه می کنند و به همین دلیل به نظرشان می آید که زمان بیشتری گذشته است.
تئوری دیگری نیز مطرح است که می گوید آنچه ما از گذر زمان حس می کنیم با مقدار اطلاعات جدیدی که درک می کنیم ارتباط دارد. وقتی تعداد اطلاعات جدید و محرک ها بیشتر باشند، مغز ما زمان بیشتری را برای فرایند اطلاعات لازم دارد و به همین دلیل گذر زمان به نظر طولانی تر می رسد. در واقع، شاید به همین دلیل است که در موقعیت های جدید مغز ما خاطرات را با جزییات بیشتری ثبت می کند، بنابراین به خاطر سپاری این جزییات برای ما از خود واقعه دیرتر سپری می شود. اما این ها همگی چگونه تسریع گذر زمان با بالا رفتن سن را توجیه می کنند؟
نظریه ای وجود دارد که می گوید با بالا رفتن سن، ما با محیط اطراف خود آشناتر می شویم و به جزییات محیط اطراف و محل زندگی و کار خود توجهی نمی کنیم. اما برای کودکان دنیا همیشه محل هایی جدید و پر از تجربه های جدید دارد، بدین معنی که کودکان باید مغز و ذهن خود را به طور کامل برای شناخت جزییات محیط اطراف به کار بگیرند تا با دنیای اطراف خود آشنا شوند.
این نظریه ادعا می کند که به همین دلیل زمان برای کودکان نسبت به بزرگسالان که درگیر روزمرگی شده اند، آهسته تر می گذرد. بنابراین هر چه با تجربیات روزانه زندگی آشناتر می شویم، زمان سریعتر می گذرد و بطور کلی، این آشنایی با بالا رفتن سن بیشتر می شود و در نتیجه با بالا رفتن سن زمان سریعتر می گذرد.
مکانیسم بیوشیمیایی این نظریه بدین شکل بیان می شود که آزادسازی دوپامین که در برخورد با محرک های محیطی جدید آزاد می شود به ما در تعیین مفهوم اندازه گیری زمان کمک می کند.
پس از بیست سالگی و ورود به میانسالی، سطح دوپامین افت می کند و باعث می شود گذر زمان سریعتر به نظر برسد. اما هیچکدام از این نظریه ها نمی توانند بطور کامل روند ریاضی گونه و مداوم افزایش سرعت گذر زمان را توضیح دهند. کاهش طول مدت یک مدت زمان ثابت همراه با بالا رفتن سن نشانگر مقیاسی لگاریتمی برای زمان است.
مقیاس های لگاریتمی به جای مقیاس های خطی برای اندازه گیری زلزله و یا صوت به کار می روند. در این موارد با توجه به تغییرات بسیار زیادی که در میزان اطلاعات رخ می دهد باید از مقیاسی استفاده کرد که این تفاوت ها را بسیار دقیق نشان دهد. اما چرا باید درک ما از زمان هم از این سیستم مقیاس استفاده کند؟ به این دلیل که گفته می شود ما هر دوره زمانی خاص را به شکل نسبتی از زمانی که زندگی کرده ایم درک می کنیم.
برای یک کودک دو ساله، یک سال، نیمی از زندگی است که به همین دلیل مدتی طولانی به نظر می رسد. برای یک کودک ده ساله هم این مدت زمان معادل ۱۰% از زندگی است که باز هم زمانی طولانی است. بر اساس مقیاس لگاریتمی می توان متوجه شد که چرا با بالا رفتن سن به نظر زمان سریعتر می گذرد. مدت زمان پنج ساله ای که بین سنین پنج تا ده سالگی تجربه کرده ایم، حسی معادل مدت زمانی دارد که در گذر زمان بین ۴۰ تا ۸۰ سالگی حس می کنیم. حالا بهتر می توانیم سرعت گذر زمان را درک کنیم!
نتیجه
در نتیجه، درک ما از زمان می تواند بسیار پیچیده و به راحتی دستکاری شود. ۱۸ واقعیتی که در این مقاله به اشتراک گذاشته شده است قطعاً نحوه درک ما از زمان را به چالش کشیده و به طور بالقوه تغییر داده است. از نسبیت زمان گرفته تا تأثیر احساسات ما، این حقایق به ما یادآوری می کنند که زمان آنقدرها هم که به نظر می رسد ساده نیست. تجربیات روزانه، محیط اطراف و حتی عوامل فیزیولوژیکی ما همگی می توانند بر نحوه درک ما از گذشت زمان تأثیر بگذارند. بنابراین، دفعه بعد که احساس کردید زمان در حال گذر یا طولانی شدن است، به یاد داشته باشید که درک شما از زمان یک مفهوم ثابت نیست، بلکه پدیده ای جذاب است که می تواند تحت تأثیر عوامل مختلف قرار گیرد.
سوالات متداول
- چرا با افزایش سن زمان به نظر می رسد سریعتر می گذرد؟
با افزایش سن، مغز ما اطلاعات را با کارایی بیشتری پردازش می‌کند و منجر به درک سریعتر زمان می‌شود. به‌علاوه، وقتی جوان‌تر هستیم، رویدادهای جدید و بدیع زیادی را تجربه می‌کنیم که خاطرات ماندگاری را ایجاد می‌کنند. با بالا رفتن سن، تکرار کارهای روتین و فقدان تجربیات جدید باعث می شود زمان به نظر برسد که در حال گذر است.
- آیا واقعا زمان در موقعیت های پر استرس می تواند کند شود؟
بله، در موقعیت‌های پر استرس، درک مغز از زمان می‌تواند به دلیل تمرکز شدید و حواس بالا تغییر کند. مغز اطلاعات بیشتری را از محیط دریافت می کند و اثر اتساع زمانی ایجاد می کند که در آن به نظر می رسد همه چیز کند می شود.
- فرهنگ چه نقشی در درک ما از زمان دارد؟
فرهنگ نقش مهمی در شکل دادن به درک ما از زمان دارد. برخی از فرهنگ ها اهمیت بیشتری به وقت شناسی و پایبندی به برنامه های سخت می دهند، در حالی که برخی دیگر رویکرد آرام تری دارند. این ارزش ها و هنجارهای فرهنگی می توانند بر نحوه درک افراد و اولویت بندی زمان تأثیر بگذارند.
- آیا می توان درک زمان را بهبود بخشید؟
در حالی که درک زمان ذهنی است، برخی از استراتژی ها می توانند به بهبود آگاهی و مدیریت زمان ما کمک کنند. اینها شامل تمرین ذهن آگاهی، تعیین اهداف و اولویت ها، و شرکت در فعالیت هایی است که درک ما از زمان را به چالش می کشد، مانند یادگیری یک مهارت جدید یا سفر به مکان های ناآشنا.
- چرا بعضی از لحظات احساس می کنند برای همیشه باقی می مانند؟
لحظاتی که احساس می شود برای همیشه ادامه دارند، معمولاً با تجربیات بسیار احساسی یا شدید همراه هستند. وقتی مغز ما کاملاً درگیر و متمرکز است، خاطرات واضح و دقیقی ایجاد می‌کند و باعث می‌شود که احساس کنیم زمان طولانی شده است.
