چرا سیارات کروی هستند؟

چرا بیشتر سیارات و قمرها (بیشتر) کروی هستند؟
از طریق تلسکوپ های روی زمین و در فضا، ستاره شناسان می توانند نقاط دوردست کیهان را مشاهده کنند. و مهم نیست که این سیاره چقدر دور یا عجیب است، حداقل یک چیز در فضا صادق است: بسیاری از چیزها کروی هستند.
پس چه چیزی این اجرام آسمانی را گرد می کند؟به طور خلاصه گرانش است .
آنجلی تریپاتی اخترفیزیکدان در برنامه اکتشاف سیارات فراخورشیدی ناسا، واقع در آزمایشگاه پیرایش جت در کالیفرنیا، به لایو ساینس گفت: «خیلی شگفتانگیز است که ما از گرد بودن چیزهای زیادی در فضا میدانیم . اثر گرد گرانش نتیجه گرانش خود است مثال، یک جرم آسمانی – بر خود اعمال می کند. هنگامی که یک سیاره، یا شاید یک ماه، به اندازه کافی جرم جمع کند، خود گرانش آن را به شکل کروی می کشاند.
اجسام جهان پس از انفجاربزرگ حدود ۱۳.۸ میلیارد سال پیش شکل گرفتند. ذرات ریز گرد و غبار که در ابرهای غبار عظیمی به شکل دوناتی در گردش بودند شروع به برخورد کردند. به گفته ناسا اگر برخورد به اندازه کافی ملایم بود ، ذرات غبار با هم ترکیب شدند. برخورد پس از برخورد یک اثر گلوله برفی ایجاد کرد. هر چه جرم یک سیاره در حال شکل گیری باشد، گرانش آن بیشتر می شود و ماده بیشتری جذب می شود.

برونو مرین ستاره شناس و رئیس مرکز داده های علمی(ESAC) آژانس فضایی اروپا در مادرید ، می گوید: «گرانش همه مواد را به سمت مرکز گرانش می کشد» . مثل سینک آشپزخانه است، گفت: تمام آب از سوراخ ته آن جاری می شود. در مورد سیارات، “هر تکه ماده سعی می کند تا حد ممکن به مرکز ثقل نزدیک شود.”
اجرام سیاره ای به جابجایی ماده به اطراف ادامه می دهند تا زمانی که تعادلی پیدا کنند، حالتی که در آن هر نقطه تا حد امکان به مرکز نزدیک شود. مرین به لایو ساینس گفت و تنها شکلی که به این نوع تعادل در فضا میرسد، یک کره است.
عطارد و زهره تقریباً کره های کاملی هستند زیرا سیارات سنگی با سرعت کمتری می چرخند. مرین گفت، سیارات یخی نیز تقریباً کاملاً گرد هستند، زیرا “لایه یخ بسیار یکنواخت توزیع می شود.”
اما “گرد” به این معنی نیست که هر سیاره یک کره کامل است. غول های گازی مشتری و زحل به دلیل سرعت چرخششان در خط استوا برآمده می شوند. به گفته ناسا ، زحل به جای یک کره کامل، شبیه توپ بسکتبالی است که کسی روی آن نشسته است . حتی زمین دارای یک برآمدگی کوچک کمتر از ۱٪ است که به دلیل نیروی گریز از مرکز، نیروی بیرونی روی یک جسم در حال چرخش است. بنابراین زمین مایل و کمی مسطح است.
سیارک ها و دنباله دارها به هرشکلی در اثر سقوط و چرخش بین ستاره ای تغییر می کنند. مریخ یک قمر سیب زمینی شکل به نام فوبوس دارد. در واقع، تنها حدود ۲۰ قمر از نزدیک به ۳۰۰ قمر شناخته شده درمنظومه شمسی شکل گرد آشنای مورد انتظار ما هستند، بقیه نامنظم تر هستند. تریپاتی گفت که دلیل همه این اجسام غیر کروی: جرم کمتر آنها به این معنی است که گرانش کافی برای یکنواخت کردن شکل خود ندارند.
دانشگاه آرکانزاس، توضیح می دهد:
سیارات گرد هستند زیرا میدان گرانشی آنها طوری عمل می کند که انگار از مرکز بدن سرچشمه می گیرد و همه چیز را به سمت خود می کشد. یک سیاره با بدن بزرگ و گرمایش داخلی از عناصر رادیواکتیو مانند یک سیال رفتار می کند و در مدت زمان طولانی تسلیم کشش گرانشی مرکز ثقل خود می شود. تنها راه برای نزدیک کردن تمام جرم تا حد ممکن به مرکز ثقل سیاره، تشکیل یک کره است. نام فنی این فرآیند “تنظیم ایزواستاتیک” است.
